این شاید بهترین معامله تجاریای باشد که لبران جیمز انجام داده است. در آوریل ۲۰۱۱، او ۲٪ از سهام باشگاه لیورپول را به قیمت ۶.۵ میلیون دلار خرید. با گذشت بیش از ده سال و کسب یک قهرمانی لیگ قهرمانان و یک قهرمانی لیگ برتر، ارزش سهم او اکنون بیش از ده برابر مقدار اولیه شده است. بیایید این را در مقیاسی بزرگتر ببینیم. لبران جیمز در طول دوران حرفهایاش چندین معامله بزرگ انجام داده است. او، در کنار رونالدو و جوردن، تنها ورزشکاری است که با نایکی قرارداد مادامالعمر دارد. لبران جیمز سهامی در شرکت Beats by Dre (برند تولیدکننده هدفون و بلندگو) داشت و قبل از فروش به اپل، به توسعه برند کمک کرد و سود کلانی هم به دست آورد.
امپراتوری لبران جیمز
دیگر تجارت او، SpringHill Entertainment، نیز در حال تکان دادن هالیوود است. اما حتی در میان این نمونههای بسیار چشمگیر، به دست آوردن سهمی از لیورپول باز هم برجسته است. نه فقط به خاطر آمارسازی و گسترش دارایی، بلکه به خاطر معنایی که این معامله برای چشمانداز طولانیمدت لبران جیمز دارد.
این گزارش، روایتی است از اینکه چگونه لبران جیمز دانش تجاری خود را به آنفیلد آورد. برای درک اهمیت این معامله، باید به پیشینه آن و استراتژی تجاریای که لبران جیمز طی سالها توسعه داده، پرداخت. یک حکایت وجود دارد که خیلی چیزها را درباره رویکرد او در کسبوکار میگوید. در سن ۱۸ سالگی، او یک چک ۱۰ میلیون دلاری از ریباک را که میتوانست زندگیاش را تغییر دهد رد کرد و روز بعد به دبیرستان بازگشت.
این تصمیم در سن ۱۸ سالگی، نمونهای شد برای سرمایهگذاریهای آیندهاش: اولویت دادن به میراث بلندمدت به جای سودهای کوتاهمدت.
لبران جیمز: عاشق مالکیت
لبران بعداً با مبلغی کمتر از پیشنهاد ریباک با نایکی قرارداد بست، اما در درازمدت، این انتخاب درست از آب درآمد. علاوه بر تفکر استراتژیکی که در آن لحظه نشان داد، چیزی که بیشتر به چشم میآید، این است که او چقدر در معاملاتش درگیر است. این موضوع غیرمعمول نیست که بازیکنان جوان فقط به عوامل خود اجازه دهند تا تجارت را مدیریت کنند و صرفاً به دنبال بالاترین پرداخت باشند. اما این سبک لبران نیست.
اگر بخواهیم روش لبران را با یک کلمه توصیف کنیم، آن کلمه «مالکیت» است. او دوست دارد تا حد امکان کنترل تجارت خود و نحوه بیان داستانش را در دست داشته باشد. تا جایی که این امر در دنیای رسانهای امروز امکانپذیر است. اما مالکیت یک زنجیره پیتزا یا راهاندازی یک شرکت تولیدی، با مالکیت یک تیم ورزشی متفاوت است. پس چگونه لبران جیمز به خرید بخشی از باشگاه لیورپول، یکی از بزرگترین باشگاههای فوتبال جهان، رسید؟
چرا این معامله در تجارت ورزشی منحصربهفرد است؟
مشاور مالی لبران، پل واچتر بود که او و شریک تجاریاش، مَوریک کارتر (بنیانگذارانspring hill entertainment)، را به گروه ورزشی فنوی (FSG) معرفی کرد.
این شرکت به عنوان یکی از بزرگترین و پیچیدهترین امپراتوریهای ورزشی جهان شناخته شده است. اما وقتی طرفین برای اولین بار در دفتری در سانتا مونیکا گرد هم آمدند.
موریک کارتر به دنبال یک شرکت جدید برای نمایندگی لبران جیمز در قراردادهای بازاریابی بود اما FSG به دنبال شراکت با ورزشکاران فردی نبود. FSG وقتی با نمایندگان لبران ملاقات کردند، تازه باشگاه لیورپول را در یک جنگ مناقصهای به قیمت ۴۸۰ میلیون دلار خریداری کرده بودند، بعد از اینکه مالکان قبلی ورشکسته شده بودند. پس چگونه ممکن بود که لبران جیمز، که یک ورزشکار ستاره بود و نه یک تیم، بتواند جایی در FSG پیدا کند؟
بیزنس منی به نام لبران
نکته این بود که آنها او را فقط به عنوان یک ورزشکار ستاره نمیدیدند، بلکه او را به عنوان یک برند در نظر میگرفتند. به جای یک قرارداد سنتی نمایندگی ورزشکار-آژانس، آنها به یکی از منحصربهفردترین معاملات بازاریابی ورزشی تاریخ دست یافتند: یک ورزشکار که حق بازاریابی خود را با حق مالکیت در یک تیم ورزشی مبادله میکند.
ایده این بود که FSG حق داشت لبران جیمز را به شرکتهای دیگر برای قراردادهای بازاریابی معرفی کند، درصدی از درآمد را به دست آورد و نام لبران را در فهرست داراییهای خود قرار دهد. در مقابل، لبران و کارتر ۲٪ از باشگاه تازه خریداری شده لیورپول را دریافت میکردند. مدت کوتاهی پس از اعلام این شراکت، لبران به آنفیلد سفر کرد تا بازی تیمی را که اکنون بخشی از آن را مالک بود تماشا کند.
چطور لبران میتواند لیورپول را متحول کند؟
چرا آنها وارد این شراکت شدند؟ اگر به آن فکر کنید، این همکاری پتانسیل زیادی دارد. فقط به همکاری مایکل جردن و پاری سن ژرمن نگاه کنید. ۲۰ سال پیش، PSG به هیچ وجه در خارج از فرانسه به اندازه امروز محبوب نبود. با اینکه از آن زمان تا به حال هیچ جام بینالمللی نبردهاند، اما به طرز عجیبی به یکی از برندهای نمادین در فوتبال جهان تبدیل شدهاند.
آنها با نایکی و مایکل جردن همکاری داشتند. PSG و جردن یک ترکیب عالی بودند. برند جردن در آمریکا به دلیل ارتباط عمیق با فرهنگ بسکتبال یکی از برندهای مطرح است. از سوی دیگر، PSG در اروپا، به ویژه در فرانسه، یکی از کشورهایی با قدرت خرید بالا، به خوبی شناخته شده است. این بدان معناست که هر دو برند مشابه هستند – هم ورزشی و هم مدگرا – اما در میان مخاطبان متفاوتی محبوب و مورد توجهاند.
با همکاری، آنها این مخاطبان را با هم ترکیب کرده و بازارهایی را پوشش میدهند که به طور جداگانه به آنها دسترسی ندارند. میتوان گفت که این همکاری برای PSG سودآور بود. این باشگاه تنها در آخر هفته آغازین فروش، بیش از ۸۰,۰۰۰ پیراهن فروخت.
در مقایسه با فصل قبل، فروش پیراهن PSG در آمریکا به طرز شگفتآور ۴۷۰٪ افزایش یافت. این دقیقاً همان استراتژیای است که لبران و لیورپول میتوانند دنبال کنند. در مصاحبهای با بوستون گلوب، رئیس باشگاه لیورپول، تام ورنر، فاش کرد که خط تولید محصولاتی با برند “لیورپول x لبران” در دست اجراست.
لبران جیمز جذابیت جهانی دارد. و او یک قرارداد مادامالعمر با تأمینکنندگان پوشاک لیورپول دارد. با حضور لیورپول در کمپ نایکی و دریافت ۲۰٪ سهم از فروش محصولات نایکی، او میتواند به باشگاه کمک کند تا جذابیت خود را فراتر از دنیای فوتبال و به فرهنگ عمومی و جریان اصلی نزدیکتر کند.
ستاره پولسازی به نام لبران جیمز
این شبیه ساختن یک ویدیوی یوتیوب است که همزمان درباره یک باشگاه فوتبال معروف و یک ستاره بزرگ بسکتبال صحبت میکنید تا حداکثر بازدید را بگیرید. البته، لبران جیمز همچنان باید نشان دهد که میتواند محبوبیت لیورپول را افزایش دهد. صحبتهای زیادی درباره این همکاری بین نایکی، لبران و لیورپول وجود دارد و اینکه چگونه میتواند کارهای بزرگی انجام دهد، اما تا به حال به اندازه همکاری PSG x Jordan نتیجه نداشته است.
ممکن است این معامله برای لبران جیمز بیش از رشد ارزش سهامش در لیورپول سود داشته باشد. در مارس ۲۰۲۱، او ۲٪ سهم خود در لیورپول را به ۱٪ از سهام FSG تبدیل کرد. این یعنی اکنون او یک سهامدار و شریک در یکی از موفقترین کنسرسیومهای ورزشی دنیا است. این سهم حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزش دارد (به یاد داشته باشید که او سهام اولیه لیورپول را به قیمت ۶.۵ میلیون دلار خریداری کرده بود.)
معامله ۲٪ از لیورپول برای ۱٪ از FSG در بسیاری از جنبهها منطقی است. این سرمایهگذاری را متنوعتر میکند و لبران جیمز را در موقعیتی عالی قرار میدهد تا به رویای دیگری دست یابد: مالکیت یک تیم NBA.
گام بعدی: لاس وگاس
از سال ۲۰۲۲، FSG روی خرید یک تیم NBA تمرکز کرده است. این احتمال وجود دارد که یک تیم جدید در لاس وگاس یا سیاتل به زودی تشکیل شود. گزینه لاس وگاس هیجانانگیز است. لاس وگاس در حال رشد است و در حال تجربه یک رونق ملکی است که در هیچ جای دیگر آمریکا دیده نمیشود. جمعیت آن که در سال ۲۰۰۰ حدود ۱.۲ میلیون نفر بود، تا سال ۲۰۳۵ به بیش از ۳.۳ میلیون نفر خواهد رسید.
این شهر همیشه بهعنوان مکانی برای سرگرمیها شناخته میشد، اما این سرگرمیها بیشتر حول محور فرانک سیناترا میچرخید تا چیزی که به ورزش مرتبط باشد. اما شواهدی وجود دارد که لاس وگاس آماده است تا به طور جدی بر سلطه نیویورک و لسآنجلس در زمینه ورزش در آمریکا چیره شود. احتمالاً FSG از این موضوع آگاه است.
در سال ۲۰۲۰، تیم NFL ریدرز از کالیفرنیا به یک ورزشگاه جدید در لاس وگاس منتقل شد و اخیراً فرمول ۱ نیز یک گرندپری لاس وگاس به تقویم مسابقات خود اضافه کرده است. همچنین شایعاتی وجود دارد که لاس وگاس مکان مورد علاقه برای تیم جدید MLS است و برنامههایی برای ساخت یک مجتمع ورزشی پیشرفته وجود دارد. فقط تصور کنید که یک تیم NBA در لاس وگاس وجود داشته باشد و لبران جیمز در کنار پسرش برانی بازی کند. چه کسی نمیخواهد این را تماشا کند؟
بازی بلند مدت لبران
در حال حاضر چهار رشته ورزشی (فوتبال آمریکایی، بسکتبال زنان، بیسبال و هاکی) به صورت حرفهای در لاس وگاس فعالیت مداوم دارند و بستر را برای آینده فراهم کردهاند.
به احتمال زیاد لبران جیمز مدیریت تیم NBA تحت هدایت FSG را بر عهده خواهد داشت و توانایی او در نفوذ به بازارها و جمعیتشناسی جدید برای FSG در رابطه با لیورپول ابزار مهمی است. مشارکت او در FSG و لیورپول صرفاً برای نمایش و افزودن کمی از جذابیت مشهورش نیست. این همکاری با یک تاجر جدی است که برنامههای بزرگی برای گسترش تجارت خود دارد. اینکه این معامله به سرمایهگذاری برای موفقیت پایدار در زمین کمک کند یا نه، تنها زمان نشان خواهد داد، اما این معامله دقیقاً نشاندهنده رویکرد لبران جیمز به عنوان یک تاجر است: بازی بلندمدت به جای سودآوری کوتاهمدت.
سوالی که پیش میآید این است که با جایگزینی آدیداس به جای نایک در تیم لیورپول که قرار است از فصل ۲۶/۲۰۲۵ رخ دهد، چه تغییر و تحولاتی در همکاری با لبران جیمز (که قرارداد مادامالعمر با برند نایکی دارد.) پیش خواهد آمد؟