بیش از ۳۰ سال از زمانی که آلن هانسن، مدافع افسانه‌ای لیورپول و کارشناس تلویزیونی، جمله معروف «نمی‌توانی با بچه‌ها چیزی ببری» را بر زبان آورد می‌گذرد. گرچه این ادعا بارها در سال‌های بعد به چالش کشیده شد، اما همچنان باور عمومی بر این است که برای ساختن تیم‌های رقابتی، ترکیبی از جوانی و تجربه حیاتی است.
با این حال، ترکیب چلسی پس از روی کار آمدن کنسرسیوم تاد بولی–کلیرلیک کپیتال در سال ۲۰۲۲ راهی متفاوت را در پیش گرفت. این باشگاه بیش از ۱.۵ میلیارد پوند تنها برای پرداخت حق انتقال بازیکنان هزینه کرده و از ۴۸ خرید دائمی، ۳۶ بازیکن زیر ۲۳ سال بوده‌اند. همین باعث شده انزو مارِسکا به ذخیره‌ای پر از استعداد دسترسی داشته باشد، اما در برخی بازی‌های این فصل تیم او کم‌تجربه و ناپخته به نظر رسیده است.
مارسکا پس از شکست ۳-۱ مقابل بایرن مونیخ اذعان کرد: «از نظر تجربه، تفاوت بزرگی بین ما و آنها وجود داشت.» تیم آلمانی بیش از هفت برابر بازیکنان چلسی در لیگ قهرمانان سابقه داشت. حتی پس از پیروزی دشوار در جام اتحادیه برابر تیم دسته‌سومی لینکُن، سرمربی ایتالیایی یادآور شد برخی از بازیکنانش هنوز تجربه رویارویی با فیزیک و شدت فوتبال انگلیس را ندارند.
ترکیب چلسی و چالش ثبات
چلسی در شش بازی ابتدایی لیگ برتر تنها دو برد کسب کرد و دو تساوی و دو شکست به دست آورد. علاوه بر مسائل تاکتیکی و مصدومیت‌های کلیدی، حس مشترکی وجود دارد که تغییرات مداوم و خرید بازیکنان آینده‌دار، پایه‌گذاری یک ترکیب پایدار را دشوار کرده است.
طی سه فصل اخیر، اسکلت اصلی تیم دگرگون شده و سیاست باشگاه بر جذب استعدادهای تکنیکی در سنین پایین و پرورش آنها ــ چه با حضور در تیم اصلی و چه به صورت قرضی ــ متمرکز بوده است. نمودار میانگین سنی ترکیب اصلی چلسی در دو دهه گذشته نشان می‌دهد این رویکرد به جوان‌ترین تیم لیگ در سه فصل اخیر منجر شده است. تنها شش تیم لیگ برتری، از جمله سه تیم تازه‌صعود کرده، تجربه کمتری در مجموع دارند.
البته جوان‌گرایی الزاما نکته منفی نیست. چلسی در فصل ۲۰۰۴/۰۵ با جوان‌ترین تیم تاریخ لیگ برتر قهرمان شد و در فصل ۲۰۲۴/۲۵ نیز با ترکیب کم‌سن چهارم شد. اگر استعداد وجود داشته باشد و به درستی مدیریت شود، مدرک محکمی برای ضعف ذاتی تیم‌های جوان نسبت به رقبای باتجربه وجود ندارد.
فشار رقابت‌های اروپایی و نقش مصدومان
اما شرایط برای ترکیب چلسی تغییر کرده است. این تیم حالا به جای لیگ کنفرانس اروپا در لیگ قهرمانان حضور دارد؛ جایی که محک جدی‌تری برای عمق ترکیب در بازی‌های میانه هفته است. مصدومیت کشاله ران کول پالمر، همراه با غیبت‌های لیام دلاپ، لِوی کولویل، داریو اسوگو و توسین، بار زیادی را روی دوش بازیکنان جوان انداخته است.
مارسکا بابت انتخاب ترکیب در تساوی ۲-۲ مقابل برنتفورد مورد انتقاد قرار گرفت؛ جایی که هاتو ۱۹ ساله، فاکوندو بونا نوته ۲۰ ساله و جیمی گیتنز ۲۱ ساله هم‌زمان در میدان بودند. هاتو که با بیش از ۴۰ میلیون یورو از آژاکس خریداری شد، تنها ۲۲ دقیقه تجربه رقابتی پیش از اولین بازی لیگ برتر خود داشت و نقش پیچیده‌ای در سیستم مارسکا برعهده گرفت. او نسبت به حضور در میانه میدان محتاط بود و نتوانست مانند کوکوریا تاثیرگذار ظاهر شود، اما این محافظه‌کاری در نخستین تجربه لیگ برتری‌اش قابل درک است.
در مجموع، آینده این بازیکنان روشن است، اما مسئله اصلی این است که آیا اتکا بیش از حد به جوانی می‌تواند مانع موفقیت پایدار چلسی در فصل جاری شود یا خیر.
دیر یا زود شرایط برای چلسی جا می‌افتد، اما این امر نیازمند صبر است؛ چیزی که بازیکنان پروژه‌ای چلسی از زمان ورود مالکان جدید کمتر از آن برخوردار بوده‌اند. مسئله تنها تلاش برای «بردن با بچه‌ها» نیست ــ این کار در شرایط درست ممکن است ــ بلکه چلسی هر سال با گروهی متفاوت از جوانان به میدان می‌رود. ثبات بیشتر در بازار نقل و انتقالات می‌توانست به توسعه عمق قابل‌اعتمادتر در ترکیب چلسی کمک کند.
تحقیقات نشریه The Athletic نشان می‌دهد تیم‌هایی که عملکرد بهتری دارند معمولا ستون فقرات فصل قبل خود را حفظ می‌کنند. شاخص «چرخش ترکیب» که تغییر سهم دقایق بازی بازیکنان از یک فصل به فصل بعد را می‌سنجد، نشان می‌دهد تیم‌های تازه صعود کرده بیشترین جابه‌جایی را دارند، اما هرچه رتبه بالاتر می‌رود، ترکیب‌ها یکدست‌تر و باثبات‌تر می‌شوند.
نقل‌وانتقالات بی‌پایان و اثر آن بر ترکیب
چلسی در تابستان ۹ خرید دائمی انجام داد که چهار نفر از آنها نوجوان بودند، در حالی که ۱۶ بازیکن برای همیشه باشگاه را ترک کردند؛ ۱۰ نفر از این جداشده‌ها تنها طی دو سال اخیر جذب شده بودند. سرعت بالای جایگزینی بازیکنانی که هنوز فرصت تطبیق پیدا نکرده‌اند باعث شده، به جز یک هسته کوچک، تیم مدام در حال چرخش میان بازیکنان کم‌تجربه باشد.
بررسی شاخص چرخش در ترکیب چلسی طی سه سال گذشته نشان می‌دهد این تیم دستخوش تغییرات مداوم و فراتر از حد معمول بوده است؛ میزانی که در گذشته با رتبه‌های بالای لیگ برتر همخوانی نداشته است.
نیاز به تجربه در کنار استعداد
شدت و ابعاد این رویکرد بی‌سابقه است. هیچ تیمی در چنین بازه کوتاهی، این‌چنین پرهزینه و پرتعداد روی بازیکنان پرپتانسیل سرمایه‌گذاری نکرده است. هر رتبه‌ای که چلسی در پایان فصل به دست بیاورد، احتمالا جوان‌ترین تیم تاریخ لیگ برتر در آن جایگاه خواهد بود.
البته این سیاست خرید استعدادهای بزرگی را به همراه داشته است: از کول پالمر تا مویسس کایسدو، لِوی کولویل و انزو فرناندس. همچنین استعدادهایی مانند ژوائو پدرو، استوائو، کندری پائز و هاتو هم زیر نظر گرفته شده‌اند. اما واقعیت این است که گروه فعلی هنوز فاقد ویژگی‌های ناملموس اما حیاتی مانند رهبری واقعی، ثبات قابل‌اعتماد و تجربه ارزشمند هستند؛ عناصری که تنها از راه حضور در بالاترین سطح به دست می‌آیند.
به نظر می‌رسد زمان آن رسیده که ترکیب چلسی با بازیکنان باتجربه تکمیل شود یا دست‌کم به خریدهای تازه فرصت کافی داده شود، پیش از آن‌که دوباره تابستان آینده همه چیز از نو آغاز گردد.
مقاله‌ای که مطالعه کردید، پیش‌تر در رسانه اتلتیک منتشر شده است.