فوتبال انگلستان با سیستم هرم پیچیده‌ای از لیگ‌ها و دسته‌بندی‌ها تعریف می‌شود که مفهومی از صعود و سقوط را ارائه می‌دهد. این سیستم به باشگاه‌های سراسر کشور این امکان را می‌دهد تا از پایین‌ترین سطوح شروع کرده و با تلاش و عملکرد برتر به دسته‌های بالاتر صعود کنند، یا در مقابل، با عملکرد ضعیف به دسته‌های پایین‌تر سقوط کنند. با وجود شهرت این سیستم، بسیاری از افراد از نحوه کارکرد دقیق هرم فوتبال انگلستان و ابعاد گسترده آن آگاهی ندارند.

ساختار هرم فوتبال انگلستان

در بالاترین سطح هرم فوتبال انگلستان، لیگ برتر (Premier League) قرار دارد. این لیگ که به عنوان معتبرترین و حرفه‌ای‌ترین دسته فوتبال در انگلستان شناخته می‌شود، برترین تیم‌های کشور را در خود جای داده است. پس از لیگ برتر، سه دسته دیگر تحت عنوان لیگ فوتبال انگلیس (EFL: English Football League) قرار دارند که شامل چمپیونشیپ (Championship)، لیگ یک (League One) و لیگ دو (League Two) می‌شود. این چهار دسته شامل ۹۲ باشگاه هستند که در هر فصل به رقابت می‌پردازند.

و حالا دسته‌های پایین‌تر

پس از EFL فوتبال در انگلستان با step شناخته می‌شود. اولین گام از این دسته‌ها، لیگ ملی (National League)  است که بالاترین سطح خارج از سیستم لیگ فوتبال انگلیس را تشکیل می‌دهد. برای مثال، تیم رکسهام (Wrexham) در سال ۲۰۲۳ به این دسته صعود کرد.(رکسهام در حال حاضر در لیگ یک، رقابت می‌کند و با موفقیت، فصل آینده در Championship حاضر خواهد بود.) پس از آن، لیگ‌های ملی شمال و جنوب (National League North & South) قرار دارند که تیم‌ها بر اساس موقعیت جغرافیایی در این دو دسته قرار می‌گیرند. برای مثال، تیم گلوسستر سیتی (Gloucester City) به عنوان قدیمی‌ترین باشگاه در لیگ ملی شمال (در گام دوم) شناخته می‌شود. این دسته‌ها به تدریج به دسته‌های پایین‌تری می‌رسند و ساختار هرمی آن‌ها پیچیده‌تر و جغرافیایی‌تر می‌شود.

پیچیدگی‌های ساختار هرم فوتبال انگلستان

از گام سوم به بعد، دسته‌ها بیشتر به صورت منطقه‌ای تقسیم‌بندی می‌شوند. در گام سوم، چهار بخش مجزا وجود دارد که هر کدام تیم‌هایی را به سطوح بالاتر صعود می‌دهند و با دسته‌های پایین‌تری مرتبط هستند. به عنوان مثال، تیم‌های دسته اول لیگ میدلند (Midland League) که در گام پنجم هرم قرار دارند، در صورت صعود به لیگ‌های غربی یا مرکزی لیگ شمالی در گام چهارم صعود می‌کنند (بسته به محل دقیق جغرافیایی تیم و سایر تیم‌های صعودکننده). همین‌طور، تیم‌هایی که از این گام پنجم سقوط می‌کنند، به گام ششم منطقه‌ای منتقل می‌شوند، که بسته به موقعیت جغرافیایی و سایر تیم‌های سقوط‌کننده خواهد بود. در گام پنجم فوتبال انگلستان ، ۳۱۹ تیم حاضر هستند.

تعداد بخش‌بندی‌های جغرافیایی در گام چهارم و پنجم بیشتر است و پیچیدگی بیشتری در ساختار آن‌ها دیده می‌شود. در گام ششم، ۱۷ دسته و ۳۳۹ تیم وجود دارند که بسیار منطقه‌ای‌تر و محلی‌تر هستند. برای مثال، تیم‌هایی که در دسته اول لیگ هلنیک (Hellenic League) قرار دارند، به دسته‌های بالاتر در سیستم لیگ جنوبی صعود می‌کنند. هرچه به سطوح پایین‌تر می‌رویم، دسته‌بندی‌ها به شدت منطقه‌ای می‌شوند، اما اصول کلی این سیستم همچنان حفظ می‌شود.

عملکرد سیستم در سطوح پایین‌تر هرم فوتبال انگلستان

پایین‌ترین سطح این هرم، گام یازدهم است که شامل ۷۸۷ تیم مختلف است. این گام به باشگاه‌های کوچک و آماتور این امکان را می‌دهند تا برای صعود به دسته‌های بالاتر تلاش کنند. به عنوان مثال، تیم Route One Rovers از بردفورد در سال ۲۰۲۳ موفق شد قهرمان دسته عالی لیگ آماتور یورکشایر شود و به لیگ شمالی شمال غرب صعود کند. اگر این تیم به موفقیت خود ادامه دهد، می‌تواند به دسته‌های بالاتر صعود کند و به تدریج به دسته‌های حرفه‌ای فوتبال انگلستان نزدیک شود.

با وجود اینکه دسته‌های پایین‌تر به شدت محلی هستند، باشگاه‌هایی همچون Luton Town نشان داده‌اند که صعود از دسته‌های پایین به دسته‌های بالاتر همچنان امکان‌پذیر است. لوتون تاون در سال ۲۰۱۴ در لیگ ملی (گام اول) قرار داشت و در سال ۲۰۲۳ به لیگ برتر صعود کرد. این نشان‌دهنده قابلیت سیستم هرم در جابجایی تیم‌ها از پایین‌ترین سطوح به بالاترین سطح فوتبال حرفه‌ای است.

داستان‌های موفقیت در هرم فوتبال انگلستان

چندین باشگاه موفق شده‌اند که تمام مراحل هرم را طی کنند و به لیگ برتر برسند. برای مثال، فولام (Fulham) در فصل ۱۹۹۵-۹۶ در لیگ دو بازی می‌کرد، اما تا سال ۲۰۰۲ به لیگ برتر صعود کرد. تیم‌های دیگری مانند منچستر سیتی، برایتون و سوانزی نیز از لیگ دو تا لیگ برتر، مسیر صعود را طی کرده‌اند.

یکی از داستان‌های جالب دیگر، داستان AFC Wimbledon است. این باشگاه در سال ۲۰۰۲ پس از انتقال تیم اصلی شهر ویمبلدون به میلتون کینز تأسیس شد و در لیگ‌های پایین‌تر شروع به فعالیت کرد. این باشگاه توانست در نهایت به سیستم فوتبال انگلستان (EFL) برسد و پس از شش صعود در ۱۴ سال و در سال ۲۰۱۶ به لیگ یک (سطح سوم فوتبال در انگلستان) صعود کند.

چالش‌ها و سقوط‌ها در هرم فوتبال انگلستان

سیستم هرم فوتبال انگلستان نه تنها داستان‌های موفقیت، بلکه داستان‌های سقوط نیز دارد. برای مثال، تیمOldham Athletic  یکی از بنیان‌گذاران لیگ برتر بود و بین سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴ در این لیگ بازی می‌کرد. اما پس از سه دهه عملکرد ضعیف، در سال ۲۰۲۲ به لیگ ملی (National League) در گام اول یا سطح پنجم سقوط کرد و اولین تیمی شد که از لیگ برتر به خارج از سیستم لیگ فوتبال انگلیس سقوط کرده است. 

هرم فوتبال انگلستان یک سیستم پیچیده و منحصر به فرد است که به تیم‌ها امکان می‌دهد بر اساس عملکرد خود در طول فصل‌ها به دسته‌های بالاتر صعود کنند یا به دسته‌های پایین‌تر سقوط کنند. این سیستم از لیگ برتر در بالاترین سطح تا دسته‌های محلی در پایین‌ترین سطح گسترده است و به باشگاه‌ها فرصت می‌دهد تا با تلاش و موفقیت در مسیر صعود به موفقیت‌های بزرگ دست یابند یا با عملکرد ضعیف به سطوح پایین‌تر سقوط کنند. هرچند که مسیر صعود و سقوط ممکن است طولانی و پیچیده باشد، اما این سیستم به فوتبال انگلستان حرکت و پویایی‌ای منحصربه‌فرد می‌بخشد.

از این نویسنده در مگ‌تراپی بیشتر بخوانید:
آنالیز تاکتیکی سبک فابیان هورزلر/ سرمربی جوانی که برایتون را به اوج می‌برد