این متن از نوشته جان مولر در سایت اتلتیک گرته‌برداری شده است.

انگلیسی زبان‌ها تمایل دارند به بازیکنی که در عقب‌ترین نقطه هافبک قرار دارد، ” defensive midfielder” یا “هافبک دفاعی” و یا  ‘holding midfielder’ یا همان “هافبک نگهدارنده” بگویند. این روزها اما در زمان مالکیت توپ واژه اسپانیایی pivote ، پیوت یا “محور” برای آنالیز فوتبال بیشتر شنیده می‌شود.

محور یا همان پیوت مرکز یک مجموعه، نقطه اتکای اهرم و نقطه مرکزی است که کل سیستم به دور آن می‌چرخد.
چرخش فقط یک استعاره نیست چون یک پیوت در وسط زمین بازی می‌کند. آنها زمان زیادی را صرف دریافت توپ در فضاهای تنگ می‌کنند. و تصمیم می‌گیرند که توپ را به کدام سمت ارسال کنند. جهت چرخش آنها وقتی پاس به پایشان می‌رسد و حرکت بعدی روی سرنوشت هر دو تیم تاثیرگذار است. اگر در نمای تلویزیون این کار یک اتفاق معمولی به نظر می‌رسد، به این دلیل است که بسیاری از کارهای مهم قبل از اینکه بازیکن حتی توپ را لمس کند اتفاق می‌افتد.

آنالیز فوتبال: دریافت توپ با تمام بدن؟

موقعیت‌های مختلف نیاز به چرخش‌های متفاوتی دارند. اما یک قانون کلی که بازیکنان از سنین پایین یاد می‌گیرند این است که سعی کنند “با سراسر بدن خود” توپ را کنترل کنند. آنها باید خود را تقریباً عمود به جهت پاس قرار دهند و اجازه دهند توپ به سمت پایی بچرخد که از پاسور دورتر است.

دریافت توپ با سراسر بدن ویژگی فنی،تاکتیکی و آنالیز فوتبالی دارد. در سطح مکانیکی اولیه، به بازیکن اجازه می‌دهد تا پاس را به نرمی با کف پا برای اولین لمس کنترل‌شده‌تر نگه دارد. و بعد آن را در مقابل خود قرار دهد تا بتواند لمس بعدی را با هر دو پا انجام دهد. این مدل کنترل، بدن بازیکن پیوت را برای به حداکثر رساندن زاویه پخش توپ باز می‌کند. در چنین موقعیتی دفاع برای پاس دادن توپ وضعیتش را تغییر داده. بنابراین بازیکنی که در وسط از مدافعین یا دروازبان توپ رادریافت می‌کند، با یک چرخش، با احتمال بیشتری هم‌تیمی خود را در فضای مقابل پیدا می‌کند.

این قانون به ویژه زمانی مهم است که یک تیم درحال چرخش توپ در میانه میدان است. با یک دریافت درست درهنگام بازی، یک پیوت گزینه‌هایی را برای بازی در اطراف خط دوم حمله ایجاد می‌کند.

اگر همه اینها به نظر عامیانه و انتزاعی است، نگران نباشید. الان با هم به چند نمونه نگاه می‌کنیم تا درک مساله راحت‌تر شود. به طور خاص، قصد داریم به تفاوت‌هایی در نحوه دریافت توپ رودری و دکلن رایس نگاهی بیندازیم.

آنالیز فوتبال: دریافت پاس با پای مسلط

شما هیچ پیوتی بهتر از رودری در فوتبال مدرن پیدا نخواهید کرد. او کل تیمش را با اصولی بی عیب و نقص در خط هافبک حفظ می‌کند. تماشا کنید که چگونه او در برابر نیوکاسل یونایتد یک پاس کوتاه از کنار دریافت می‌کند. در لحظه صدور پاس، نگاه رودری به پاس دهنده است اما چند لحظه بعد با چشم دارد کایل واکر را در فضا می‌یابد…

هیچ رازی در مورد کاری که رودری انجام می دهد وجود ندارد. اما حتی کوچکترین نکات ظریف در نحوه دریافت توپ توسط بازیکن می‌تواند تفاوت بزرگی در اتفاقات بعدی ایجاد کند.

آن بازی را با بازی رایس، هافبک آرسنال مقایسه کنید، که او نیز در مثال زیر یک پاس کوتاه از کنار دریافت می‌کند، اما با تفاوت‌های ظریف…

رایس در این سکانس هیچ کار اشتباهی انجام نمی‌دهد. یک پاس رو به جلو در این صحنه سخت‌تر از یک پاس مورب به کناره‌ها است. اینکه آیا این ریسکی است که تیم می‌خواهد از آن استفاده کند، یک موضوع سلیقه‌ای است. نکته اینجاست که تصمیم برای بازی ایمن از قبل در کسری از ثانیه‌ای که بازیکن توپ را دریافت می‌کند گرفته شده است.

باید هم به این سرعت اتفاق بیفتد زیرا به محض رسیدن توپ معمولاً پیوت تحت فشار قرار می‌گیرد. وقتی حریف از خط دفاعی خود خارج می‌شود تا پاس را ببندد، خطر لو رفتن توپ افزایش می‌یابد اما فرصتی هم ایجاد می‌کند. اگر پیوت بتواند سریع فکر کند، ممکن است راهی برای بازی از سوراخی که پشت سر مدافع پرس کننده به وجود امده استفاده کند. طبیعتا شکار این حفره با همان نیم نگاه قبل رسیدن توپ و دریافت توپ با سراسر بدن اتفاق می‌افتد.

استفاده از عنصر غافلگیری

چرخش پیوت تنها گزینه‌ای برای بازی کردن به سمت جناحین نیست. تغییر حالت مدافعین باعث ایجاد شکاف در وسط برای پاس‌های خط شکن می‌شود. هنگامی که توپ از قبل روی پای مسلط پیوت قرار دارد، او می‌تواند بدن خود را به سمت بازیکن هم تیمی که در عرض قرار گرفته بچرخاند، اما به جای پاس دادن به او یک “پاس مبدل” استفاده کند و در میان غافلگیری مدافعان از وسط بازی کند.

در اینجا رودری از همین نقشه مقابل نیوکاسل استفاده می‌کند.

اگر رودری با همه بدنش را درگیر موقعیت‌یابی و کنترل توپ نمی‌کرد، فشار برونو گیمارش آن منطقه را می‌بست و شاید شان لانگستاف به اندازه کافی فرصت می‌داشت تا توپ را ردیابی کند. وضعیت بدن رودری به این معنی است که او ممکن است یک پاس عریض‌تر به واکر در کنار یا جرمی دوکو در وسط بدهد و این جوری یک فضا برای پاس دادن به فودن در وسط باز می‌شود.

چرخش به سمت داخل به جای عرض

هر قانون استثنایی دارد و لازم نیست هر پاس از کناری اینطوری توسط پیوت دریافت شود. وقتی حریفان شروع به پیش‌بینی آن الگو می‌کنند، گاهی اوقات بازی هوشمندانه این است که به جای آن به سمت داخل برگردیم و دفاع را از تعادل خارج کنیم.

در مثال زیر، رایس حرکت دفاعی کریستال پالاس و زاویه فشار ویل هیوز را پیش‌بینی می‌کند. او تصمیم می‌گیرد به جای دریافت توپ با تمام بدنش، توپ را استپ کند و آن را به سمت چپ برگرداند.

وقتی که این کار به خوبی انجام می‌شود، تصمیم به چرخش به داخل به جای چرخش با تمام بدن بسیارسریع اتفاق می‌افتد. یک چرخش از طرف پیوت همراه با دریافت توپ با کیفیت اولیه خوب باعث می‌شود وقتی بازی را عوض می‌کنید همه چیز بسیار شگفت انگیز به نظر بیاید.

اینطوری بود که رودری، لانگستاف را از دور خارج کرد تا کوین دی بروینه مقابل نیوکاسل گلزنی کند.

دریافت با پای غیرتخصصی

تفاوت بین یک چرخش عالی و یک چرخش نه چندان عالی می‌تواند به راحتی منجر به تغییر مدل حمله شود. هر بازیکنی می‌داند مزایای دریافت توپ با کل بدن چیست. کنترل بهتر، زوایای بازتر، گزینه‌های بیشتر. اما هر کسی نمی‌تواند این کار را تحت فشار انجام دهد. این کاملا به توانایی‌های فردی و تحمل ریسک یازیکن وابسته است.

این تفاوت‌های کوچک زمانی که بازیکن مجبور است پاس را با پای ضعیف‌تر کنترل کند خودش را نشان می‌دهد. در این شرایط هنوز هم ممکن است بازیکن پاس بعدی را با پای دلخواه خود بازی کند. اما اگر این کار را انجام دهند، نمی توانند به همان روش قبلی با بدن خود از توپ محافظت کنند. زاویه‌ها هم برای پاس بعدی کمتر می‌شوند.

انتخاب راحت‌تر؟ انتخاب درست‌تر؟

رایس و رودری راست پا هستند. رایس اما راحت تر از راست به چپ حرکت می‌کند. جایی که  ممکن است برای یک پاس رو به جلو مجبور شود از پای چپ یا کات بیرون پای راستش استفاده کند. هنگامی که توپ از سمت راست به او می‌رسد، اغلب می‌بینید که رایس به جای دریافت آن در سراسر بدن، توپ را به همان طرف باز می‌گرداند. حتی زمانی که او برای کنترل توپ روی پای چپش بدنش را باز می‌کند، لمس بعدی او ممکن است  در راستای تغییر جهت باشد تا آن را به سمت راست مورد علاقه خود بازگرداند.

این لزوما بد نیست. انجام یک کار راحت معمولاً انتخاب درستی است. اما اگر بازیکن یک پیوت مطمئن نباشد نه تنها برای بازی رو به جلو مشکل خواهد داشت، بلکه احتمالا زیر پرس توپ را از دست خواهد داد. و در نهایت تعداد زیادی توپ به سمت خط دفاعی پاس به عقب داده خواهد شد.

اگر این مطلب را دوست داشتید، در حوزه آنالیز فوتبال، بیشتر در مگ‌تراپی بخوانید:
Keeper- Back کیست؟

نقش فولبک‌های مدرن