گرگ ایوانز/ اتلتیک

از زمانی که دومینیک زوبوسلای به لیورپول آمده، شایعات زیادی درباره مدل تمرینات او در نوجوانی بین طرفدران لیورپول شنیده شده. آنها می گویند توانایی خاص دومنیک زوبوسلای در شوت زنی و ارسال توپ مدیون مدل خاص تمرینات پدر او بوده. آیا این افسانه در مورد زوبوسلای درست است که او به خاطر پاهای کوچکش شوت زن خوبی شده؟

گاهی به پوشکاش نگاه کن!

نسل قدیمی‌تر در مجارستان نظریه‌ای دارند: اگر شما پاهای کوچکی داشته باشید، شانس موفقیت به‌عنوان یک فوتبالیست بسیار بیشتر است. این به روزگار فرانس پوشکاش افسانه‌ای بازمی‌گردد که در ۸۴ بازی برای مجارستان، ۸۳ گل و صدها گل دیگر در سطح باشگاهی به ثمر رساند، عمدتاً برای رئال مادرید، جایی که سه بار قهرمان جام ملت‌های اروپا شد.

پوشکاش، مهاجم ۱۵۳ سانتی متری، مرکز ثقل پایینی داشت و مانند مارادونا، ران‌های قدرتمند و پاهایی کوچک. او تسلط بی‌نظیری روی توپ داشت و برای زدن یک شون قدرتمند نیازی به انرژی بیش از حد نداشت..

پوشکاش همچنان یک چهره نمادین در مجارستان است. استادیوم ملی مجارستان به نام او نامگذاری شده و هنوز هم تا به امروز، مربیان در سرزمین مادری او هنگام تلاش برای شکل دادن به ستاره‌های آینده به مشخصات او (از جمله پاهای کوچکش) نگاه می‌کنند.

خرید تابستانی لیورپول که با قراردادی ۶۰ میلیون پوندی از لایپزیگ به شهر بندری انگلیس آمد، ۱۸۳ سانتی‌متر قد دارد. قد او با پوشکاش اصلا قابل مقایسه نیست با این حال، او یک شباهت بزرگ به مرد افسانه‌ای مجارستان دارد: پاهای او سایز ۷ انگلستان (۹ در ایالات متحده، ۴۰ در سایزبندی عرف در ایران) است و به گفته کسانی که در کنار او فوتبال بازی کرده‌اند، به همراه ساق و ران بلندش، این پاهای کوچک او را قادر می‌سازند که تمیز به کمر توپ ضربه بزند.

در جوانی، زوبوسلای پوتین‌هایی می‌پوشید که برای او کمی کوچک بودند. به گفته یک منبع آگاه که دوست ندارد نامش فاش شود این به توصیه پدرش، فوتبالیست سابق باشگاه Zsolt بود که او را در طول سال‌های نوجوانی در آکادمی Fonix Gold مجارستان پرورش می‌داد. آن هم با مجموعه‌ای از تمرینات آموزشی عجیب دیگر از جمله نگه داشتن توپ گلف در دستان و دویدن از میان بطری‌های پلاستیکی. اعتقاد پدر دومینیک این بود که با پوشیدن چکمه‌های کوچکتر، رشد پاهای او متوقف می‌شود.

پدر خانوده بعد تلاش کرد، همراه با تمرین مناسب، تکرار، و تمرکز بر روی تکنیک، پسرش را به تمام قدرت‌های مناسب برای بازیسازی مسلح کند. نتیجه؟ دومینیک حالا شوت‌های انفجاری و پاس‌های بسیار دقیقی دارد.

این منبع می‌گوید: «این یک مدل هک فوتبال است. اگر پاهای بزرگی داشته باشید، نمی‌توانید به خوبی توپ را شوت کنید، مگر اینکه بازیکنی مانند ابراهیموویچ باشید. برای شوت صحیح ، باید ساق و ران قوی و پاهای کوچکتری داشته باشید و به همین دلیل است که پدر دومینیک در جوانی با او سختگیر بود. حالا فقط به او نگاه کن.»

شروع رویایی دومنیک زوبوسلای در لیورپول

با بیشترین پاس کامل (۶۵) و بیشترین دریبل (۳) برای لیورپول در اولین بازی در آنفیلد، او تحسین‌های زیادی را به دست آورد. و حالا لیورپول منتظر است تا مهارت‌های زوبوسلای در شوت زنی را ببیند و تعداد آن را با فصل گذشته مقایسه کند، زمانی که این بازیکن ۲۲ ساله ۶ گل به ثمر رساند و ۸ پاس گل در بوندسلیگا ثبت کرد.

هیچ شکی در استعداد زوبوسلای وجود ندارد، مجارستانی‌ها معتقدند آناتومی او نقشی کلیدی در موفقیتش داشته است.

نمونه‌های دیگری هم وجود دارد که می‌توان به آنها اشاره کرد، معروف‌ترین آنها لیونل مسی است، سایز پای هشت فوتی او
( ۳۹.۵ و ۴۰ در سایزبندی کفش در ایران) اغلب به عنوان دلیلی برای توانایی او در رد کردن مدافعین و تغییر جهت سریع و آسان ذکر می‌شود.

هیچ پشتوانه علمی دقیقی وجود ندارد که نشان دهد پاهای کوچک عملکرد را در فوتبال افزایش می‌دهد. در عین حال مثال‌های بیشماری در دنیای فوتبال هست که بازیکنانی با سایز کفش بزرگ، شوت‌زن‌های بالفطره‌ای هم بوده‌اند.

رنه مولنستین بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ مربی تیم اصلی منچستریونایتد بود، زمانی که با برخی از بهترین مهاجمان جهان کار می‌کرد. او می‌گوید: “اندازه پاهای شما تاثیری در ضربه زدن به توپ دارد؟ نه چندان، چون همه چیز به تکنیک، وضعیت بدن و نحوه استفاده از بازوها و هسته بدن شما بستگی دارد. سایز پای (کریستیانو) ۴۲  است و بازیکن فوق‌العاده‌ای است. ابراهیموویچ هم همینطور. آنها هر دو گلزنان فوق العاده‌ای هستند، بنابراین فکر می‌کنم از نظر نحوه ارتباط بازیکنان با توپ و ضربه زدن به آن اندازه پاهایشان اهمیت بسیار کمی دارد.”

اسکات چیکلدی، مربی که با تعدادی از بازیکنان بین المللی کار کرده، با این موضوع موافق است. “تکنیک مهمترین چیز است، نه اندازه پاهای شما. اگر تکنیک را درست انجام دهید، ضربات شما قدرت بیشتری تولید می‌کند.شما باید مطمئن شوید که برای تولید قدرت به قسمت درست توپ ضربه زده‌اید. به کوین دی بروینه نگاه کنید، او در شوت‌ها قدرت عجیبی ایجاد می‌کند، او پاهای تنه درختی ندارد، اما چیزی که دارد تکنیکی باورنکردنی است.هر ضربه‌ای که او می‌زند مستقیماً به کمر توپ می‌‌خورد و سپس یک پا در امتداد توپ حرکت می‌کند، . بعد هر دو پا از زمین بلند می‌شوند. او بهترین بازیکن موقع حمل توپ در فوتبال جهان است.”

برای شاین مورفی، مدیر شرکت SDM Performance، که با تیم ملی اسکاتلند و همچنین گروه فوتبال سیتی کار می‌کند، آناتومی یکی از عوامل بسیاری است که به تعیین میزان موفقیت یک بازیکن کمک می‌کند. او می‌گوید: «مکانیک ضربه زدن به توپ پیچیده است، اما سه عامل کلیدی به شدت بر قدرت ضربه تأثیر می گذارد. اول، دامنه حرکت در مچ پای بازیکن، زیرا تحرک محدود مچ پا می‌تواند توانایی دستیابی به موقعیت‌های بهینه برای تولید نیرو را مختل کند. دوم، حرکت لگن به سمت پهلو روی پای نگهدارنده و در نهایت، قدرت ساق، در هر دو پا . همه این عوامل قابل آموزش و بهبود هستند”.
توجه به این نکته مهم است که تکنیک هم جنبه مهمی دارد، اما بدون تمرین، ثبات و قدرت کافی در بدن، تکنیک ممکن است محدود شود.

بالاخره موثر است یا نه؟

پس ایده پوشیدن پوتین‌های کوچکتر مانند زوبوسلای در دوران جوانی چطور؟ به گفته مورفی به طور کلی، چنین کاری برای جوانان توصیه نمی‌شود (مگر اینکه در مجارستان متولد شده باشید).

مورفی می‌گوید: «بازیکنانی که این استراتژی را انتخاب می‌کنند باید در مراقبت از پاهای خود کوشا باشند تا از ناراحتی یا آسیب احتمالی جلوگیری کنند.»

بر کسی پوشیده نیست که بسیاری از بازیکنان ترجیح می‌دهند کفش‌هایشان کمی تنگ باشد. اسکات چیکلدی می‌گوید اکثر مهاجمانی که با آنها کار می کند استوک‌های تنگ می‌پوشند: ” آنها نیم سایز کوپکتر می‌پوشند، اما برای عادت کردن به استوک‌ها مجبورند در خانه هم استوک را از پایشان در نیاورند.”  با این حال، مهم است که در نظر بگیریم که فوتبالیست‌ها در زمین کارهای دیگری غیر از شوت زدن هم دارند، از جمله دویدن و تغییر جهت، که به درجاتی از انعطاف‌پذیری پا نیاز دارد که یک کفش تنگ یا کوچک‌تر ممکن است مانع از آن شود.

بنابراین آنچه ممکن است در گذشته برای زوبوسلای زمانی که مهارت‌هایش را نزد پدرش یاد می‌گرفت، مؤثر بوده باشد، لزوماً برای دیگران کارساز نیست.